جراحی بای پس معده یکی از انواع جراحی لاغری است که برای کوچک کردن معده و تغییر ارتباط بین معده و روده برای کاهش وزن سریع انجام می‌شود. پس از انجام این جراحی، میزان غذایی که معده می‌تواند نگه دارد محدود می‌شود و به‌همین‌دلیل بیمار زودتر احساس سیری می‌کند. معمولا بعد از انجام عمل بای پس معده برش‌هایی که جراح در شکم ایجاد می‌کند، بسته به اینکه یک عمل جراحی لاپاراسکوپی یا باز باشد، برای چند روز تا چند هفته دردناک خواهند بود. بنابراین با توجه به این مسائل، بعد از جراحی نیاز به رعایت اصول بهداشتی، تغذیه‌ای و ورزشی است تا در عین کمک به روند کاهش وزن سلامت بیمار نیز حفظ شود.
نحوه مراقبت از محل برش جراحی بعد از بای پس معده
اگرچه مدت زمان بهبودی محل برش جراحی لاغری در افراد مختلف متفاوت است اما پیشنهاد میکنیم برای تسریع آن به نکات زیر توجه کنید:
پس از گذشت یک هفته و برداشتن چسب ضد آب توسط جراح، آن ناحیه را تمیز و خشک نگه دارید.
در 2 هفته اول حمام نکنید.
بهتر است منطقه را با باند استریل بپوشانید و هر روز باند را عوض کنید.
پس از آنکه پزشک دستور داد، محل برش را روزانه با آب گرم و صابون بشویید و سپس خشک کنید.
برای ضد عفونی محل، هرگز از پراکسید هیدروژن یا الکل استفاده نکنید چراکه باعث کند شدن روند بهبودی می‌شوند.
یادتان باشد که مراقبت‌های ساده‌ای مانند موارد بالا بخش کلیدی از روند درمان شما هستند. حتما طی قرار ملاقات‌هایی محل زخم را به پزشک یا جراح خود نشان دهید، به‌خصوص اگر ترشحات چرکی داشته یا قرمز شده باشد. همچنین بهتر است از نتایج آزمایش خود مطلع شوید و لیستی از داروهای مصرفی خود را نگه دارید.
نوع رژیم غذایی در دوران نقاهت بعد از عمل بای پس معده
مطمئنا پزشک بعد از جراحی لاغری بای پس معده دستورالعمل‌های خاصی در مورد اینکه چه چیزی بخورید به شما می‌دهد. برای 2 تا 6 هفته اول، شما باید یک رژیم غذایی فقط شامل مایعات و غذاهای صاف شده را دنبال کنید. به مرور می‌توانید غذاهای جامد را فقط به‌صورت پوره شده و نرم به برنامه غذایی خود اضافه کنید.
ممکن است جراح از شما بخواهد که در عین کاهش وزن، برای برنامه‌ریزی وعده‌های غذایی سالم که پروتئین، ویتامین و مواد معدنی کافی است با یک متخصص تغذیه همکاری کنید. با این وجود احتمالاً تا آخر عمر باید مکمل‌های ویتامین و مواد معدنی مصرف کنید.
اگرچه در ابتدا ممکن است با نوشیدن چند جرعه آب یا مایعات دیگر احساس سیری کنید اما مهم است که در طول روز 6 تا 8 فنجان آب بنوشید تا دچار کمبود آب نشوید. ممکن است بلافاصله بعد از این نوع جراحی لاغری متوجه شوید که اجابت مزاج شما منظم نیست و دچار یبوست شده‌اید. نگران نباشید، قابل رفع است.
بعضی اوقات معده خیلی سریع غذا را در روده کوچک تخلیه می‌کند. این مسئله سندرم دامپینگ نامیده می‌شود و می‌تواند باعث اسهال و احساس ضعف، لرزش و حالت تهوع در شما شود. مصرف غذاهای حاوی قند زیاد مانند دسرها، نوشابه و آبمیوه‌ها به احتمال زیاد باعث سندرم دامپینگ می‌شود. بنابراین از مصرف غذاهای پر قند خودداری کنید و نیم ساعت قبل از غذا و حداکثر یک ساعت پس از غذا مایعات ننوشید.
آرام غذا بخورید. سعی کنید هر لقمه را حدود 20 بار بجوید و برای هر وعده غذایی 20 تا 30 دقیقه وقت بگذارید. به‌جای 3 وعده معمول، 5 یا 6 وعده غذایی یا میان وعده کوچک در روز بخورید. این امر باعث می‌شود بعد از غذا خوردن بیش‌ازحد سیر نشوید و خطر ابتلا به مشکلات اسهال و سندرم دامپینگ در شما کاهش پیدا کند.
میزان فعالیت بدنی مجاز در دوران نقاهت عمل بای پس معده
هر وقت احساس خستگی کردید استراحت کنید زیرا خواب کافی به بهبودی شما کمک می‌کند. سعی کنید بعد از عمل هر روز پیاده‌روی کنید و به مرور آن را افزایش دهید. پیاده‌روی باعث افزایش جریان خون و جلوگیری از ذات‌الریه و یبوست می‌شود.
به محض اینکه پزشک اجازه داد شروع به انجام فعالیت‌های سنگین مانند دوچرخه‌سواری، آهسته دویدن یا ورزش‌های هوازی و قدرتی کنید.
از بلند کردن چیزهای سنگین مانند کیسه‌های مواد غذایی و کوله پشتی خودداری کنید. وقتی سرفه می‌کنید یا نفس‌های عمیق می‌کشید یک بالش را روی محل برش جراحی خود نگه دارید. این کار از عضلات شکم شما حمایت می‌کند و از درد شما می‌کاهد.
طبق دستور پزشک تمرینات تنفسی را در خانه انجام دهید. از پزشک خود بپرسید چه زمانی می‌توانید دوباره رانندگی کنید. احتمالاً طی 3 تا 5 هفته به فعالیت‌های عادی خود باز خواهید گشت.
نحوه صحیح مصرف داروها بعد از عمل بای پس معده
پزشک در مورد نحوه مصرف داروهای قبلی و جدید به شما آگاهی لازم را خواهد داد. اگر آسپرین یا برخی دیگر از داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنید حتما به جراح اطلاع دهید. داروهای ضد درد را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید. داروهای خود را بعد از غذا میل کنید مگر اینکه پزشک به شما گفته باشد که این کار را نکنید. اگر پزشک آنتی‌بیوتیک تجویز کرده است، آن را طبق دستور و به طور کامل مصرف کنید.
چه زمانی بعد از عمل بای پس معده باید به‌دنبال فوریت‌های پزشکی باشید؟
اگر با علائم زیر مواجه شدید حتما با اورژانس تماس بگیرید:
از دست دادن هوشیاری
تنگی نفس
مشکل در بلع
عفونت در محل بخیه‌ها
احساس درد در ساق پا، پشت زانو یا کشاله ران به دلیل لخته شدن خون
تب و لرز
سخن آخر
احتمالاً در چند ماه اول پس از جراحی لاغری بای پس معده خیلی سریع وزن کم خواهید کرد. با گذشت زمان، کاهش وزن شما کُند می‌شود. شما می‌توانید انتظار داشته باشید که بیشترین کاهش وزن در 12 ماه اول پس از این جراحی لاغری اتفاق بیافتد. اگرچه با شروع کاهش وزن ممکن است احساس خوشبختی یا هیجان کنید اما ممکن است از تغییراتی که باید در رژیم، فعالیت و سبک زندگی خود ایجاد کنید احساس سرخوردگی و ناامیدی کنید. در دوران نقاهت اگر نگرانی یا سوالاتی دارید حتما با پزشک خود صحبت کنید.
